Het Grote Doorspoelonderzoek

Van medicijnresten en vochtig toiletpapier tot tampons: wat spoelen we eigenlijk allemaal door het toilet?

In het toilet hoort alleen poep, plas en wc-papier thuis. Het doorspoelen van andere soorten afval kan leiden tot vervelende verstoppingen en ernstige milieuschade.

Ondanks deze risico's spoelen nog altijd veel Nederlanders dingen door het riool die daar niet thuishoren. Om welk afval gaat dit? En waar in Nederland gaan toiletgangers het vaakst de mist in? Sanitairwinkel brengt het in kaart. In samenwerking met bureau Panel Inzicht ondervragen we 1.200 Nederlanders naar hun doorspoelgewoontes.

 Afval in het riool: wat spoelen we het vaakst door?

Even snel iets doorspoelen wat eigenlijk niet in het riool thuishoort, veel Nederlanders zeggen hier weleens schuldig aan te zijn. Vooral vochtig toiletpapier verdwijnt vaak in de pot. De helft van de Nederlanders heeft dit ooit eens doorgespoeld en bij 30,5% komt dit zelfs vaker voor.

Naast vochtig toiletpapier, worden ook regelmatig andere soorten afval doorgespoeld. Zaken die vaak in het riool verdwijnen zijn onder andere kook- en etensresten en haren.

Opvallend: Veel mensen geven aan ooit eens een dood huisdier te hebben doorgespoeld: 1 op de 10 Nederlanders heeft dit ooit gedaan.

Verschil mannen en vrouwen

Mannen blijken vaker afval door het toilet te spoelen dan vrouwen. Medicijnresten, condooms, lege wc-rolletjes en zelfs luiers belanden bij mannen vaker in het riool. Vrouwen spoelen juist vaker kook- en etensresten, haren en menstruatieproducten door.

Waarom je vochtige doekjes beter niet kunt doorspoelen

Van baby- en schoonmaakdoekjes tot make-upremovers en vochtig toiletpapier: vochtige doekjes zijn er tegenwoordig in allerlei soorten en maten. Hoewel ze handig zijn in gebruik, vormen ze een groot probleem voor het milieu. Veel van deze doekjes bevatten namelijk plastic vezels, waardoor ze nauwelijks afbreekbaar zijn. Stichting RIONED, de autoriteit op het gebied van stedelijk waterbeheer, adviseert daarom nadrukkelijk om vochtige doekjes niet door het toilet te spoelen.

Ook vochtig toiletpapier, dat vaak minder plastic bevat, veroorzaakt regelmatig problemen. Deze doekjes breken minder snel af dan ‘normaal wc-papier’ en kunnen verstoppingen en schade aan pompen in het rioolsysteem veroorzaken.

Onderzoek in opdracht van Stichting RIONED laat zien dat de doekjesproblematiek de Nederlandse samenleving jaarlijks tussen de 22 en 26 miljoen euro kost. Gooi vochtige doekjes daarom altijd in de prullenbak in plaats van het toilet.

Verstopte leidingen door afval

Spoel je naast poep, plas en wc-papier ook andere zaken door het toilet? Dit kan naast problemen in de riolering en het milieu, ook problemen bij je thuis opleveren. Je toilet kan hier namelijk door verstopt raken. 16,8% van de Nederlanders geeft aan dit al eens ervaren te hebben. Onder mannen (21,5%) ligt dit percentage een stuk hoger dan onder vrouwen (12,3%).

Funfact: 4,2% van de Nederlanders blijkt hardleers: hen is het meerdere keren overkomen dat hun toilet verstopt raakte doordat zij ‘verboden items’ wilden doorspoelen. Bij mannen (6,2%) ligt dit percentage zo’n drie keer hoger dan bij vrouwen (2,1%).

Vooral in Limburg gaat het vaak mis. In deze provincie heeft bijna een derde van de inwoners ooit een toilet verstopt door het doorspelen van afval. Ook in Gelderland (18,5%) en Noord-Holland (17,7%) gaat het naar verhouding vaker mis.

Gebruik jij te veel wc-papier?

Normaal wc-papier is goed afbreekbaar en kun je dus gewoon doorspoelen, maar als je te veel gebruikt kan dit leiden tot verstoppingen in de leidingen. Bij 27,2% van de Nederlanders is dit ooit eens gebeurd. Onder mannen gaat het zelfs om 32,3%.

Maar hoeveel wc-papier gebruiken Nederlanders eigenlijk na het doen van een grote boodschap? Twee derde van de toiletgangers geeft aan tussen de 5 en 12 velletjes te gebruiken.

15,7% van de Nederlanders heeft meer papier nodig. Vooral mannen zijn grootgebruikers: onder hen heeft zelfs 18,1% meer dan 12 velletjes wc-papier nodig na een grote boodschap. Onder vrouwen ligt dat percentage een stuk lager (13,3%).

Oeps! Telefoon in de pot

Je telefoon kan op allerlei manieren in de wc belanden: hij glijdt uit je achterzak als je gaat zitten, of valt uit je hand tijdens het multitasken. Gelukkig zijn veel smartphones tegenwoordig waterdicht, maar het blijft natuurlijk vervelend als je toestel een duik neemt.

Maar liefst 22,3% van de Nederlanders heeft het al eens meegemaakt: hun telefoon is ooit in de pot beland. Bij 4,8% van de ondervraagden gebeurde dit zelfs meerdere keren. Oeps!

Bij jonge mensen gebeurt dit over het algemeen een stuk vaker dan bij ouderen. Onder Nederlanders van 18 tot en met 24 jaar heeft 38,1% ooit eens hun telefoon in het toilet laten vallen. Ter vergelijking: bij 65-plussers gaat het om ‘slechts’ 10,3%.

Het toilet is geen afvalbak

Het doorspoelen van afval kan grote problemen veroorzaken, maar door het op de juiste manier te verwerken kun je schade aan riolering en milieu voorkomen. Hieronder lees je hoe je dat doet.

  • Vochtige doekjes: Gooi deze bij het restafval, ook als de verpakking beweert dat ze afbreekbaar zijn. Ze veroorzaken vaak verstoppingen in het riool.
  • Kook- en etensresten: Dit hoort in de GFT-bak. Het kan op deze manier verwerkt worden tot compost en biogas.
  • Vet en olie: Giet afgekoeld vloeibaar vet of olie in een lege fles en lever dit in bij een inzamelpunt of de milieustraat.
  • Haren: Doe deze bij het restafval.
  • Menstruatieproducten: Stop tampons en maandverband altijd in een afvalbakje; ze horen bij het restafval.
  • Dode huisdieren: Kleine huisdieren kun je naar de milieustraat brengen of naar de dierenarts. Ook kun je je dier laten cremeren of begraven. Huisdieren kunnen soms ook worden opgehaald door de dierenambulance. Wil je je dier zelf begraven? Dat mag. Maar zorg er wel voor dat het gat minstens 75 centimeter diep is.
  • Medicijnresten: Lever oude of ongebruikte medicijnen altijd in bij de apotheek. Zo voorkom je dat schadelijke stoffen in het milieu terechtkomen.

Door je afval op de juiste manier te verwerken, voorkom je verstoppingen en draag je bij aan een goed functionerend rioolsysteem en een schonere omgeving. Meer informatie over het scheiden van afval lees je op de afvalscheidingswijzer van Milieu Centraal.

Over Het Grote Doorspoelonderzoek

Het onderzoek is in opdracht van Sanitairwinkel uitgevoerd door Panel Inzicht, in Q2 van 2024, onder 1.200 Nederlanders. De steekproef is nationaal representatief, verdeeld op basis van geslacht (man en vrouw), leeftijd en opleidingsniveau.